نظارت بر سلول های T ممکن است به پیشگیری از دیابت نوع 1 کمک کند.

دانشمندان نشان داده‌اند که تجزیه و تحلیل نوع خاصی از سلول‌های ایمنی در خون می‌تواند به شناسایی افراد در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع)  1یک بیماری خودایمنی تهدیدکننده حیات( کمک کند. در صورت تایید این مطالعات در آینده،  این رویکرد میتواند برای انتخاب بیماران مناسب برای درمان استفاده شود به صورتی که فرآیند خودایمنی را متوقف کرد و دیابت نوع 1 را به یک بیماری قابل پیشگیری تبدیل کرد.

در این مطالعه که در 5 ژوئیه 2023 در Science Translational Medicine منتشر شد، محققان سلول های T (نوعی سلول ایمنی) را از نمونه های خون موش و انسان جدا کردند. با تجزیه و تحلیل سلول‌های T که می‌توانند باعث دیابت نوع 1 شوند، آن‌ها توانستند بیماران در معرض خطری را که دارای خودایمنی فعال بودند از افرادی که خودایمنی قابل‌توجهی نداشتند، با دقت 100 درصد در یک نمونه کوچک تشخیص دهند.

لوک تیتون نویسنده ارشد این مطالعه، می‌گوید: «این یافته‌ها نشان‌دهنده یک گام بزرگ رو به جلو است، زیرا امکان تشخیص این فرآیند خودایمنی را در حالی که هنوز فرصت برای پیشگیری یا تأخیر بسیار زیاد دیابت وجود دارد، ارائه می کند.

دیابت نوع 1 زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی "سلول های جزیره ای" پانکراس تولید کننده انسولین (islet cells) را از بین می برد. فرآیند خودایمنی که زمینه ساز دیابت نوع 1 است، می تواند در طول سال ها، با شروع و توقف های متعدد رخ دهد. دقیقاً چگونگی شروع این فرآیند به خوبی شناخته نشده است، اگرچه مشخص است که عوامل ژنتیکی را درگیر می کند و ممکن است توسط عفونت های معمول ویروسی ایجاد شود. این بیماری معمولا در کودکی یا اوایل بزرگسالی خود را نشان می دهد و نیاز به جایگزینی انسولین مادام العمر دارد. محققان تخمین می زنند که حدود دو میلیون نفر تنها در ایالات متحده به دیابت نوع 1 مبتلا هستند.

در سال 2022، سازمان غذا و داروی ایالات متحده یک درمان سرکوب کننده سیستم ایمنی را تأیید کرد که می تواند از سلول های جزایر پانکراس محافظت کند و اگر در مراحل اولیه خودایمنی انجام شود، حداقل ماه ها تا سال ها شروع دیابت را به تاخیر می اندازد. با این حال، پزشکان روش خوبی برای شناسایی افرادی که می توانند از چنین درمانی بهره مند شوند، نداشتند. آنها به طور سنتی سطوح آنتی بادی های ضد جزایر را در نمونه های خون بیماران بررسی کرده اند، اما این پاسخ آنتی بادی معیار دقیقی برای پیشرفت خود ایمنی نبوده است.

تایتون می‌گوید: «سطح آنتی‌بادی ضد islet cells ، پیش‌بینی‌کننده ضعیفی است و دیابت نوع 1 اساساً یک بیماری مبتنی بر سلول‌های T است».

در این مطالعه، تیتون و تیمش کمپلکس های پروتئینی ساختند تا ترکیبی از پروتئین‌های ایمنی و قطعات انسولین را تقلید کنند که سلول‌های T تخصصی به نام سلول‌های CD4 T معمولاً برای شروع واکنش خودایمنی تشخیص می‌دهند. آنها از این ساختارها به عنوان طعمه برای گرفتن سلول های CD4 T ضد انسولین در نمونه های خون استفاده کردند. آنها سپس فعالیت ژن را در سلول‌های T گرفته شده و بیان پروتئین‌ها روی سلول‌ها را برای سنجش وضعیت فعال‌سازی آن‌ها تجزیه و تحلیل کردند.

به این ترتیب، آنها توانستند یک الگوریتم طبقه بندی ایجاد کنند که به درستی تشخیص دهد از یک مجموعه بیماران بررسی شده کدام بیماران در معرض خطر و دارای خودایمنی بر ضد islet cell ها هستند.

Teyton اکنون امیدوار است که رویکرد مبتنی بر سلول T CD4 را با یک مطالعه طولانی مدت در گروه بزرگتری از شرکت‌کنندگان تأیید کند و این رویکرد را با رویکرد سنتی تعیین کمیت آنتی‌بادی‌های ضد جزیره‌ای مقایسه کند.

تیتون و همکارانش همچنین در تلاش هستند تا فرآیند جداسازی و تجزیه و تحلیل سلول‌های T ضد islet cell ها در نمونه‌های خون را مقرون به صرفه‌تر و راحت‌تر کنند تا بتوان از آن در یک محیط بالینی راحت‌تر استفاده کرد.

Journal reference:

1. Siddhartha Sharma, Xuqian Tan, Josh Boyer, Don Clarke, Anne Costanzo, Brian Abe, Lisa Kain, Marie Holt, Adrienne Armstrong, Marynette Rihanek, Andrew Su, Cate Speake, Peter Gottlieb, Michael Gottschalk, Jeremy Pettus, Luc Teyton. Measuring anti-islet autoimmunity in mouse and human by profiling peripheral blood antigen-specific CD4 T cells. Science Translational Medicine, 2023; 15 (703) DOI: 10.1126/scitranslmed.ade3614